TẬP 2 : CHIẾU KIẾN NGŨ UẨN GIAI KHÔNG

Việc thấu hiểu và lĩnh hội 《Tâm Kinh》 không phải là điều dễ dàng. 

"Hành thâm Bát Nhã Ba La Mật đa thời" , chữ "Thâm" ở đây rất quan trọng. "Hành thâm" trong Đại thừa Phật pháp, Bát nhã là sâu, được gọi là "Thâm Bát Nhã" , còn Bát nhã trong Tiểu thừa Phật pháp thì được gọi là "Tiểu Bát Nhã". Cho nên, "Hành thâm" chính là hành trì Đại Bát Nhã , Đại trí huệ , tức là hành trì Đại thừa Phật pháp, phát triển Đại trí huệ, để rộng độ hóa chúng sinh. Hôm nay, khi quý vị hành trì Đại thừa Phật pháp, cần hiểu rõ bản thân có thiện căn hay không , bản thân đang trong Thâm Bát Nhã hay không? Có thể làm, có thể hành động, để "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không" hay không? 

Rất nhiều người cả cuộc đời vẫn không thể "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không" , đến lúc lâm chung vẫn không thể hiểu ra, không nhìn thấu được. Họ than: “Tại sao cả cuộc đời tôi lại bị người khác ức hiếp?” Trong cuộc sống thực tế, rất nhiều người bị người khác làm cho tức chết, chính bởi vì họ nghĩ không thông. Những người nghĩ không thông thì làm sao có thể "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không" được? 

"Thời" trong “Hành thâm Bát Nhã Ba La Mật đa thời" nghĩa là gì? Bởi vì, "Thời" ở đây chỉ thời gian , đều cần “Hành thâm Bát Nhã”. Cũng chính là muốn nói, bất kể là quá khứ, hiện tại hay tương lai, quý vị đều phải học Thâm Bát Nhã trong Phật pháp Đại thừa , chính là trí huệ thâm sâu nhất. Thời gian này có thể chỉ quá khứ, hiện tại, hoặc có thể là tương lai, thậm chí là không gian ba chiều, bốn chiều, hoặc các không gian đa chiều khác.《Kinh Kim Cang》 từng nói: "Quá khứ tâm bất khả đắc, hiện tại tâm bất khả đắc, tương lai tâm bất khả đắc". Nghĩa là quý vị học trí huệ ngày nay, phải hiểu rõ quá khứ, hiện tại và tương lai đều bất khả đắc.

Sư phụ giảng giải 《Tâm Kinh》 phức tạp này bằng ngôn ngữ đơn giản cho quý vị, mục đích là giúp quý vị hiểu rõ và lĩnh hội trí huệ Phật pháp tốt hơn. 《Kinh Kim Cang》 được rút gọn từ 《Đại Bát Nhã Kinh》 , 《Kinh Kim Cang》 với hơn 5000 chữ lại được rút gọn thành 《Tâm Kinh》 chỉ dài hơn 200 chữ. Quý vị thử nghĩ xem, 《Tâm Kinh》 có năng lực không? Khi niệm, quý vị có nên chú ý dùng tâm để niệm không? Quý vị niệm xong một biến 《Tâm Kinh》 thực ra cũng giống như niệm xong 《Kinh Kim Cang》. Rất nhiều đệ tử hỏi Sư phụ: "Sư phụ, chúng con có thể niệm ‘Kinh Kim Cang’ không?" Quý vị cần biết rằng 《Tâm Kinh》 chính là bản rút gọn của 《Kinh Kim Cang》.

Lại nói với quý vị hai chữ "Chiếu kiến" trong câu kinh văn "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không" , Sư phụ dùng bạch thoại đơn giản nhất để giảng giải cho quý vị, gọi là nhìn thấu. "Chiếu" là nhìn , "kiến" là thấu. Nhìn thấu một việc, chính là chiếu kiến.

Tuy nhiên, người phàm không thể nhìn thấu , chỉ người có trí huệ Bát Nhã mới có thể nhìn thấu vạn vật hồng trần. Trí huệ Bát Nhã không phải tìm kiếm từ bên ngoài , mà là tìm kiếm và phát hiện từ trong nội tâm.

Trong tâm của quý vị có ngũ uẩn, muốn rằng ngũ uẩn giai không. Quý vị có cần phải nhìn vào tâm mình để không bị ngũ uẩn quấy nhiễu không?  Ngũ uẩn là gì? Ngũ uẩn là Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức.

Sắc là gì? Tất cả sự vật trên thế gian đều có thể gọi là Sắc.

Thọ, cảm thọ có không?  Tưởng, trong đầu ngày ngày tưởng không?  Khi bụng đói rồi, muốn ăn. Khi mệt rồi, muốn ngủ. Có phải đang nghĩ như thế? 

Hành chính là hành vi. Trong suy nghĩ, Hành là vô hình. Khi quý vị đi ngang qua một ngân hàng, nếu trong đầu quý vị nghĩ: "Mình có nên vào cướp tiền không?", đó có phải là hành vi trong suy nghĩ không? 

Thức là gì? Thức là ý thức đã được định hình, đã cố định ý thức này rồi.

Người phàm thường nghĩ không thông , dù người khác khuyên bảo nửa ngày, họ vẫn nghĩ không thông. Qua vài ngày người khác lại khuyên họ, họ vẫn không thể nghĩ ra. Cho nên, Bồ Tát dạy chúng ta cần chiếu kiến trong tư duy của bản thân, Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức đều là trống rỗng. Hiểu thấu đáo hơn một chút được không? 

Nếu một người bị ngũ uẩn quấy nhiễu, họ sẽ không thể hiểu được chính bản thân mình. Rất nhiều người làm những việc vô nghĩa, sau đó lại ngạc nhiên tự hỏi: "Tại sao tôi lại làm những việc như thế? Tại sao tôi lại như vậy?" Nhưng quý vị cũng đã làm việc đó rồi. Bởi vì tính ích kỷ trong tâm cho phép quý vị làm. Vì quý vị không hiểu bản thân mình lại là một người rất ích kỷ. Rất nhiều cặp đôi cãi nhau, người chồng chỉ trích người vợ ích kỷ, người vợ chỉ trích người chồng ích kỷ. Thực ra cả hai người họ đều có tạp niệm, tư tâm quá nặng.

Ngũ uẩn là chúng sinh , Ngũ uẩn cũng là chính bản thân quý vị , bởi vì bản thân quý vị cũng chính là một phần của chúng sinh. Cần hiểu rằng bản thân đang trong ngũ uẩn, cho nên, cần "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không". Cần hiểu rõ, con người sống trong thế gian này là sống trong tâm hư vọng. Chỉ khi nào loại bỏ được tâm hư vọng và tâm chấp ngã của nhân gian , chỉ khi nào quý vị đặt tâm Bồ Tát vào trong tâm mình , quý vị mới có thể thoát khỏi tham, sân, si. Quý vị mới Chiếu kiến giai không , quý vị mới đạt được Bồ đề tâm. Tại sao nói tu đến thế giới Tây Phương Cực Lạc cần có tính không? Cần "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không"? Bởi vì có ngũ uẩn, quý vị sẽ có phiền não.

Sư phụ hỏi quý vị, Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức, khi nhìn thấy đồ tốt đẹp, quý vị có muốn không? Muốn, không có được thì sẽ phiền não, đúng không? Cảm thọ vui vẻ hay không vui vẻ, khổ hay hạnh phúc, chẳng lẽ không phải là Thọ sao? Sau khi Thọ rồi thì có ảnh hưởng đến quý vị không? Tưởng uẩn, việc gì cũng nghĩ qua nghĩ lại , càng nghĩ càng không thông , càng không nghĩ thì càng muốn nghĩ , càng nghĩ càng không thông , không nghĩ cũng không được. Nghĩ đến cuối cùng thì sao? Nghĩ đến điên đảo.

Cho nên, người học Phật cần "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không". Nhìn thấu rồi thì mới có thể thấy được Phật, Bồ Tát ở trong tâm mình. Như vậy, trong tâm quý vị chính là Tịnh độ. Người nhìn thấu có Phật trong tâm không? Người không tranh đấu với người khác có Phật trong tâm không? Một người sau khi nhìn thấu, trong tâm họ chẳng phải có Tịnh độ sao? 

"Chiếu kiến ngũ uẩn giai không" cũng có thể nói là các vị Bồ Tát ở quá khứ đều có thể "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không" , các vị Bồ Tát ở tương lai cũng nhất định sẽ "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không". Bồ Tát đều có thể "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không". Vì sao người học Phật chúng ta cũng cần "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không"? Bởi vì chúng ta muốn học theo Bồ Tát, đi trên con đường Bồ Đề. Cho nên, chúng ta nhất định cần nhìn thấu tất cả phiền não trong thế gian, nhìn thấu Tưởng uẩn của bản thân.

Sư phụ sẽ giảng giải thêm một chút về "Tưởng" trong ngũ uẩn. Khi quý vị nghĩ về một việc gì đó, càng nghĩ càng sợ hãi. Nếu người đó nói với quý vị: "Đừng sợ, không sao đâu", có phải quý vị sẽ buông xuống rồi không? Việc quý vị vừa nghĩ đến không phải là đã không còn nữa rồi sao? Bồ Tát chính là muốn nói với mọi người, quý vị nghĩ cũng được, không nghĩ cũng được. Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức tất cả đều do Tưởng uẩn mà có. Nghĩ qua rồi thì không còn nữa , vậy chẳng phải là nghĩ đến cuối cùng đều là trống rỗng sao? Trống rỗng rồi chính là không còn.

Thực ra, 《Tâm Kinh》 chính là dạy chúng ta chuyển thức thành trí , mang tất cả ngũ uẩn của quý vị chuyển thành trí tuệ. Khi quý vị nhìn thấu, nhìn không còn ngũ uẩn, quý vị sẽ có trí Huệ Bát Nhã của Phật, Bồ Tát. Quý vị mới có thể "độ nhất thiết khổ ách".