Tập 82 THẬP NIỆM PHÁP (2) 6/6/2020

Thứ tư là niệm Giới. Khi Đức Phật sắp nhập Niết-bàn, các đệ tử của Ngài đều quỳ bên cạnh rất đau lòng và khổ sở: “Thưa Đức Phật, Ngài Niết-bàn rồi, vậy chúng con làm sao bây giờ?” Đức Phật liền nói với bọn họ: “Lấy giới làm gốc”. Vì vậy giữ giới chính là phẩm đức của con người, người có thể giữ giới là một người tốt, người có thể giữ giới là người có phẩm chất cao quý, điều đó chứng tỏ người này sẽ không làm điều xấu, sẽ không vọng ngữ, sẽ không tham sân si mạn nghi. Vậy nên hành vi giữ giới, phải được quy phạm nó trong thức thứ tám của mình, phải luôn giữ giới, và đừng quên những giới luật đó.

“Giới nãi vô thượng Bồ-đề chi bổn”, mọi người hãy nghĩ xem, giới chính là nền tảng của vô thượng Bồ-đề, cho nên phải luôn ghi nhớ một số giới luật mà Đức Phật đã đặt ra cho chúng ta. Quý vị xem, Bồ Tát bảo chúng ta đừng tham sân si, đừng sát, trộm, dâm, vọng, tửu, đây đều là những giới luật mà Đức Phật đã đặt ra cho chúng ta, mọi người chúng ta đều phải tuân thủ, phải đối chiếu hành vi của bản thân. Hôm nay quý vị có hành động tham lam không? Hôm nay quý vị có hành động thù hận không? Hôm nay quý vị có làm hành động gì ngu ngốc không? Nói lời không nên nói, gieo rắc mối bất hòa, có ý nghĩa gì? Giống như chúng ta bây giờ nghĩ lại chúng ta đã làm rất nhiều điều ngu ngốc khi còn trẻ. Luôn luôn kiểm tra hành vi và cử chỉ của mình, quan trọng nhất là khởi tâm động niệm. Mọi người đều biết tâm là khó khống chế nhất, người ta thường nói “Tâm viên ý mã”, tâm không thuận duyên, toàn bộ tâm không ngừng lay động. Mọi người thường hay nói “trái tim đập loạn nhịp”. Quý vị xem, có rất nhiều người làm quảng cáo với nội dung “tâm động không bằng hành động”. Khi quý vị vừa động tâm, là đã nghĩ đến hành động rồi, cho nên muốn giữ cho trái tim của quý vị không động, thì tay, chân, miệng của quý vị v.v.. Tất cả đều không được có hành động nào cả. Sư phụ bảo mọi người khởi tâm động niệm phải phù hợp với quy tắc của giới luật, giữ giới nghĩa là những việc không có ý nghĩa thì đừng làm. Ở trước mặt người khác phái cảm thấy mình rất có khả năng, biểu

hiện một chút, thú vị lắm sao? Việc giả vờ tham lam khi rõ ràng biết được thứ mình muốn không đạt được, có thú vị không? Quý vị hận người khác đến mức tức giận vô cùng, nhưng người khác không biết, điều đó có thú vị không? Quý vị hận người khác hận càng về sau, khi quý vị nói xấu họ sau lưng, cuối cùng bị họ phát hiện ra, họ sẽ tấn công quý vị không thương tiếc, cuối cùng quý vị bị thương tổn, có phải điều đó đã trở về bên quý vị rồi không? Có thú vị không? Cho nên niệm Giới này vô cùng quan trọng, lúc nào cũng giữ giới, từng giây từng phút sống trong giới luật, quý vị liền có thể thành công.

Thứ năm là niệm Thí. Niệm Thí là hồi tưởng nhớ lại hành động bố thí, có công đức lớn. Hãy luôn nghĩ “Tôi muốn bố thí, tôi muốn làm chút gì đó cho người ta ăn, tôi muốn đối xử tốt với mọi người”, bởi vì bố thí không đơn thuần là một loại xả bỏ mà quý vị còn nhận được. Quý vị nhận được gì? Khi quý vị cho đi, quý vị sẽ nhận lại được, quý vị đã xả bỏ được “quái tật sở phúc”. Nghĩa là gì? Quý vị từ bỏ tính đố kỵ với người khác và tính keo kiệt. Bởi vì người biết cho đi họ sẽ không keo kiệt, và người keo kiệt thì họ sẽ không biết cho đi. Chỉ có người thường bố thí mới không keo kiệt. Vì thế Sư phụ nói với mọi người rằng, bình thường chúng ta làm người, chúng ta nên luôn nghĩ đến việc đi tiếp tế người khác, giúp đỡ người khác và chăm sóc tất cả chúng sinh. Khi nghĩ đến việc bố thí, điều chúng ta nghĩ trong tâm là “Tôi muốn giúp đỡ người khác. Tôi có thể yêu thương và bảo vệ họ. Tôi muốn cho họ nhiều hơn một chút. Tôi muốn cho họ biết đến Phật pháp nhiều hơn. Bản thân tôi ăn không hết tôi nhường cho họ ăn, và những gì tôi dùng không hết tôi tặng cho họ nhiều hơn”. Vậy nên trong cuộc sống đã hình thành thói quen giúp đỡ người khác bất cứ lúc nào, bất cứ nơi nào. Dù là của cải hay Phật pháp mà chúng ta đã học được, chúng ta phải luôn nghĩ trong tâm rằng: “Chỉ cần người khác cần, là tôi nhất định phải giúp đỡ họ, đây chính là bố thí”. Đây là điều thứ năm, gọi là niệm Thí. Việc bố thí phải thường xuyên suy nghĩ trong tâm trí.

Thứ sáu là niệm Thiên. Thế nào là niệm Thiên? Nghĩa là luôn phải ghi nhớ trong tâm: “Tôi đã từng tu nhiều giới, và tôi cũng đã làm rất nhiều việc bố thí. Đó đều là thiện căn của tôi”. Phải thường xuyên nghĩ: “Có lẽ tôi đã ở trên thiên giới nhiều đời nhiều kiếp trước, hoặc là ở cõi Sắc Giới, hoặc là ở cõi Vô Sắc Giới, vì sự bố thí của tôi, để tôi được hưởng hạnh phúc ở Thiên Giới. Vậy nên cho tới hôm nay, những chuyện tôi làm phải được Thiên Giới ưng thuận”, Nếu có thể thỏa mãn ý trời thì tôi sẽ làm. Nếu không thuận ý trời thì có một số việc không thể làm được. Bởi vì Bồ Tát ở trên thiên bảo chúng ta phải giữ giới, nên tôi giữ giới. Bởi vì Bồ Tát ở trên thiên bảo chúng ta phải bố thí nên tôi sẽ bố thí. Bồ Tát bảo chúng ta phải giúp đỡ người khác, phải luôn quan tâm đến người khác, nên tôi sẽ thường xuyên quan tâm và giúp đỡ người khác, vậy thì cuối cùng quý vị sẽ được về trời. Nếu quý vị thường nghĩ “Tôi từ trên trời xuống” thì quý vị là một người cao quý. Ngày xưa có câu nói là “đập vỡ cái chén mẻ”, nghĩa là quý vị nói với người ta: “Anh tiêu rồi, anh hết thuốc chữa rồi, anh là đồ rác rưởi”. “Tôi là thứ rác rưởi, vậy bạn làm gì được tôi? Tôi là thứ rác rưởi, thì tôi làm chuyện rác rưởi”. Vì thế Sư phụ thường yêu cầu mọi người phải nghĩ đến việc niệm Thiên: “Tôi là con người ở cõi người và đã thoát khỏi ba cõi ác (vì con người thuộc về ba cõi thiện, cõi người xuống cõi tiếp theo là cõi súc sinh), nên hôm nay tôi vẫn được sinh vào cõi người, tức là tôi có một chút phước báo, có thể là phước báo từ kiếp trước của tôi và tôi còn có Thiên báo, nên tôi phải rất biết ơn. Kiếp trước của tôi còn có thể cho tôi đầu thai làm người, kiếp trước của tôi còn có thể cho tôi nghe được Phật pháp, kiếp trước của tôi còn có thể khiến tôi cảm nhận được tương lai tươi đẹp hơn”. Bởi vì thường hay nghĩ đến những việc thiện đã từng làm trên trời - Người ta thường nói: “Quý vị ở trên trời có phước, quý vị đến thế gian sẽ có đức. Quý vị ở trên trời có phước, quý vị đến thế gian sẽ có báo. Quý vị ở trên trời có phước, quý vị sẽ thuận buồm xuôi gió ở nhân gian” - Thường xuyên niệm Thiên, cảm nhận được những thiện lương trong đời trước của mình, quý vị sẽ trở nên càng ngày càng lương thiện.

Thứ bảy là niệm Anapana, dịch ra là niệm Xuất Nhập Tức. Xuất Nhập Tức là gì? Đó là những suy nghĩ của chúng ta. Chúng ta không biết rằng suy nghĩ có liên quan đến hơi thở, mọi người hãy nghĩ xem có phải như vậy không? Mỗi một hơi thở ra là có một suy nghĩ, và mỗi hơi hít vào là có một suy nghĩ. Vì vậy, hãy nhìn xem, hơi thở của nhiều người sẽ trở nên gấp gáp khi họ động não. Khi quý vị lo lắng, hơi thở của quý vị sẽ tăng tốc. Khi quý vị nói dối, hơi thở của quý vị sẽ nhanh hơn. Khi quý vị căng thẳng, quý vị muốn tập trung vào một điều gì đó, nhịp thở của quý vị sẽ đặc biệt nhanh. Niệm Anapana là niệm Xuất Nhập Tức chính là thường xuyên dùng phương pháp hít thở để làm cho tâm mình duy trì thiền định, đừng để nó căng thẳng, đừng để nó thở nhanh, đây là điều Sư phụ thường nói với mọi người, hít một hơi thật sâu rồi từ từ thở ra, làm như vậy huyết áp của quý vị sẽ không cao. Vì vậy, khi nhiều người bị cao huyết áp được khuyên rằng phải hít thở sâu. Khi não thiếu oxy hoặc tim thiếu oxy thì phải hít một hơi thật sâu rồi thở ra từ từ, lúc này quý vị đang ở trong trạng thái thiền định. Khi bắt đầu học thiền quý vị không thể định lại được, có thể dùng phương pháp đếm hơi thở, nghĩa là quý vị có thể chú ý đến hơi thở vào và thở ra của mình rồi từ từ sẽ an tĩnh lại.

Thứ tám là niệm Xử Tịch Tĩnh. Niệm Xử Tịch Tĩnh là gì? Nó có nghĩa là sự chấm dứt của ý niệm, sự tĩnh lặng của ý niệm và sự chấm dứt của ý niệm. Sư phụ nói với mọi người rằng tĩnh lặng và ngừng lại là để ngăn chặn việc truyền tải thông tin từ suy nghĩ của chính mình. Đừng nghĩ về điều đó nữa hãy dừng lại. Khi nghĩ đến sự tĩnh lặng, trong đầu sẽ nghĩ: “Tôi muốn tịnh tịnh tịnh…” Khi tôi tịnh lại, đầu óc tôi không còn nghĩ ngợi gì nữa, giờ đây tất cả đều trống rỗng, an tĩnh rồi đúng không? Tâm quý vị tĩnh lặng thì nó sẽ tĩnh lặng. Nếu trong tâm quý vị nghĩ: “Mình không làm được việc này, mình bị oan rồi, mình phải tranh luận ngay, nếu không chuyện này sẽ không ổn”, trái tim quý vị sẽ bắt đầu dâng trào và đập nhanh, và thế thì quý vị sẽ không thể giữ tĩnh lặng được nữa. Vậy nên, trước tiên là đừng nghĩ về nó thì những suy nghĩ sẽ dừng lại. Thứ

hai, hãy nghĩ về sự tĩnh lặng và trong tâm nghĩ, “Ồ, tôi muốn tịnh lại, tịnh lại” và sau đó đạt đến niệm diệt, sẽ không còn suy nghĩ gì nữa. Hãy kiểm soát hơi thở của quý vị, sau đó nghĩ về sự tĩnh lặng trong tâm trí của quý vị. Những suy nghĩ của quý vị, dù chỉ một ý nghĩ đều là sự diệt độ và tịch diệt, không còn nữa. Tất cả những suy nghĩ và tạp niệm trong tâm trí quý vị, hãy để tất cả chúng dừng lại và chấm dứt, thì đây chính là một cảnh giới thâm sâu trong giới Phật giáo. Quý vị thường nghe một câu nói trong giới Phật giáo gọi là “bước vào trạng thái Tam muội”. Điều mà hôm nay nói với mọi người chính là Tam muội - niệm dừng, niệm yên lặng, niệm diệt. Trạng thái Tam muội mọi người đã hiểu chưa? Là trí tuệ, Tam muội là gì? Thực ra là một trạng thái định, đã an định. Người đang muốn cãi vã bỗng nhiên định lại và nhập vào trạng thái Tam Muội, trạng thái tĩnh lặng. Vì định có thể sinh ra trí tuệ nên trí tuệ sẽ sớm xuất hiện, mọi người phải hiểu điều này.

Thứ chín là niệm Thân. Giới Phật giáo thường nói đến việc tu thân niệm xử nghĩa là gì? Tu thân niệm xử là phải duy trì việc tu thân, hôm nay quý vị đã ngồi yên tĩnh, đã ngồi thiền rồi, trên người quý vị cần phải biết được những suy nghĩ trong cơ thể mình đến từ đâu, tại sao có quá nhiều tạp niệm và tại sao lại có nhiều điều hạnh phúc đến vậy. Lấy một ví dụ đơn giản, quý vị đang ngồi đó rất vui vẻ thì đột nhiên có người khác giới đến, ngay lập tức quý vị có chút phấn khởi, bản thân quý vị cũng không biết điều đó nhưng quý vị đã bắt đầu phấn khởi rồi. Bồ Tát dạy chúng ta niệm Thân là để biết tại sao chúng ta bỗng nhiên phấn khởi, cần phải biết “Bởi vì tôi thấy một người đàn ông” hay “Bởi vì tôi thấy một cô gái rất xinh đẹp” tiếp đó vào lúc này “Tâm tôi đã lay động, bây giờ tôi không thể ngồi yên được và tôi biết tật xấu này của tôi”. Khi đó quý vị hãy nhanh chóng niệm Tam muội – định.

Trước tiên quý vị phải nhận biết thì mới có thể định lại được, nhiều người nhẹ dạ không biết mình đã làm sai điều gì thì làm sao họ có thể định lại được? Vì vậy, trước hết quý vị phải phân biệt được những hoạt động sâu thẳm trong tâm

trí của mình: Sự hưng phấn của tôi hôm nay, thân này từ đâu đến, phiền não của tôi hôm nay, thân này từ đâu đến? Tại sao trong cơ thể quý vị lại có những phản ứng này? Quý vị phải hiểu đất, nước, lửa và gió của bản thân. Tại sao? Vì quý vị đã phân biệt ra “Tôi không muốn phát điên” đó là gió nên quý vị phải kiềm chế bản thân, bình tĩnh và im lặng.

Còn có một loại, phải biết chính cơ thể mình rốt cuộc thiếu cái gì. “Tôi biết hôm nay cơ thể thiếu nước”, vậy trong cuộc sống hiện thực “Tôi uống nhiều nước”. Quý vị đang thiền, “Tôi phải làm gì khi cơ thể thiếu nước? Ở gần nơi có nước và nước là bình tĩnh. “Hôm nay tôi nên ngồi yên tĩnh. Tôi bốc hỏa nổi nóng rồi, ngồi xuống thì không dễ nổi giận, đứng thì dễ nổi giận hơn”. Trước hết, quý vị phải biết mình sắp nổi giận để có thể kiểm soát nó. Nếu quý vị không biết bản thân nổi giận thì quý vị sẽ không biết mình nên đứng hay ngồi là tốt hơn. Nếu quý vị đứng, quý vị sẽ dễ nổi giận. Khi nằm sẽ khó tức giận hơn, khi nằm sẽ bớt giận hơn, khi ngồi cũng sẽ bớt giận hơn và dễ nổi giận nhất là khi đứng. Quý vị đi xem những người cãi nhau, nếu nằm trên giường cãi nhau, thì họ sẽ nhanh chóng ngồi dậy. Nếu một người ngồi và cãi nhau với người khác, họ sẽ nhanh chóng đứng dậy. Vì vậy, quý vị phải hiểu rằng, Bồ Tát yêu cầu chúng ta niệm Thân, là để phân biệt cơ thể của mình đang làm gì. Nhiều người tự thân họ làm ra hành vi mà chính bản thân họ cũng không kiểm soát được. Giống như một tên trộm ăn cắp quen tay, hắn nhìn thấy đồ liền lấy, và đã không còn biết rằng mình đang ăn trộm nữa. Giống như rất nhiều người nhìn thấy người khác giới tính liền động đậy, không dừng lại được và cũng không biết tại sao mình lại như vậy. Vậy thì trường hợp này phải thường Niệm Thân.

Bên trong của Niệm Thân còn có niệm nội Thân, niệm ngoại Thân, niệm nội ngoại Thân. Đây là ý nghĩa gì? Nếu quý vị nhìn bề ngoài “Sao hôm nay cái chân tôi lại đi như thế này? Rất khó coi”. “Sao hôm nay tay tôi không có chỗ để?” Thì đây gọi là niệm ngoại Thân. Còn niệm nội Thân thì sao? “Thật xấu hổ. Chuyện này của tôi thật đáng xấu hổ. Cơ thể của tôi không thể làm được loại

hành động này. Nếu tôi làm loại hành động này, mọi người sẽ coi thường tôi”. - đây là niệm nội Thân. Ngoài ra còn có niệm nội Thân và ngoại Thân, nếu trong tâm lay động thì hãy nghĩ “tâm không được động. Khi tâm động thì tay chân sẽ loạn động, lúc đó quý vị có thể làm những việc không đúng đạo lý. Khi nghĩ đến “không được động, không được động” - thì đó là Niệm Thân bên trong và bên ngoài.