Tập 78 RỘNG LƯỢNG KHOAN DUNG CHÍNH LÀ TỪ BI 27/5/2020
Được rồi, hôm nay chúng ta tiếp tục nói về “Bạch Thoại Phật Pháp”.
Học Phật độ chúng, nếu quý vị muốn độ hóa người khác thì thực ra đó không phải là một việc dễ dàng, bởi vì khi quý vị đi độ hóa đối phương, đôi khi quý vị không hiểu họ, sẽ không biết được nói những lời nào họ muốn nghe và những lời nào họ không muốn nghe. Vậy nên Phật giáo dạy chúng ta phải “diệu” – tức là phải khéo léo, phương tiện thiện xảo, phải dùng phương pháp thuận tiện thiện xảo để độ chúng sinh. Trên thực tế, nói theo thuật ngữ hiện đại, chính là đừng để đối phương cảm thấy hoài nghi quý vị - nghĩa là đừng để họ nghi ngờ “bạn có mục đích gì, bạn có suy nghĩ gì, bạn cố tình muốn làm gì v.v..” Nếu quý vị không để đối phương có bất kỳ nghi ngờ nào, thì họ sẽ cảm thấy rằng quý vị đang chân thành giúp đỡ họ và họ sẽ dễ dàng tiếp nhận quan điểm của quý vị hơn. Vì vậy việc hóa giải những nghi hoặc của người khác là rất quan trọng. Khi họ hỏi quý vị một vấn đề gì đó, quý vị nhất định phải cẩn thận trả lời. Sau vài câu nói đầu tiên khiến họ cảm thấy quý vị đã hóa giải được những nghi ngờ của họ, thì họ sẽ sẵn sàng lắng nghe những câu tiếp theo của quý vị. Chẳng hạn như quý vị đi độ hóa một người và nói với người đó rất nhiều, nào là: “Học Phật rất tốt v.v..” Rồi họ hỏi: “Vậy tại sao bạn lại tìm đến tôi?” Quý vị trả lời: “Đó là do tôi với bạn có duyên với nhau, vì tôi cảm thấy thật tốt nên tình cờ gặp bạn và chia sẻ cho bạn nghe, xem xem bạn có duyên này không”. Nếu quý vị nói thật với họ, họ sẽ cảm thấy rất thân thiện. Nếu quý vị nói những lời giả dối rằng: “Thật là sự trùng hợp lạ kì và đúng lúc v.v..” Khi quý vị nói đến điều này, họ sẽ cảm thấy rằng quý vị đang nói dối. Khi đó họ sinh tâm nghi ngờ và Phật tánh của họ sẽ không hiển hiện. Vì vậy, những người thực sự muốn giúp đỡ người khác, những người muốn cứu người khác, để Phật tánh của đối phương hiển hiện, thì trước tiên quý vị phải để họ hóa giải đi những nghi ngờ trong lòng mình.
Phật giáo có mặt để cứu độ chúng sinh trên thế gian này và Phật giáo có mặt để giúp chúng sinh phá mê khai ngộ. Đừng để chúng sinh si mê bởi một điều gì đó, đó là quý vị đã và đang cứu độ họ. Nhiều khuyết điểm và tật xấu của con người chúng ta là do chấp trước mà ra, “Hôm nay tôi đã làm việc này, tôi phải hoàn thành nó cho bằng được, tôi nhất định phải làm như thế nào”, “Tôi nhất định phải mua cho được thứ này, phải mua được nhà”, Khi quý vị cố chấp vào tất cả mọi thứ, nó sẽ khiến cho quý vị si mê. Có rất nhiều người, khi quý vị khuyên bảo họ, nhưng họ vẫn không tỉnh ngộ, tại sao? Bởi vì họ đã mê mẩn rồi, mê đắm rồi.
Người mà hút thuốc, quý vị không cho họ hút có được không? Người mà uống rượu quý vị không cho họ uống có được không? Người đánh mạt chược quý vị có thể không cho họ chơi sao? Người cờ bạc quý vị không để họ chơi được sao? Tất cả những thứ này đều gọi là si mê.
Nếu rời khỏi thế gian để đi cứu độ chúng sinh thì sẽ không có được giác ngộ gì, vì sao? Đó là bởi vì trên thế gian còn rất nhiều người chưa giác ngộ, nên hôm nay tôi đã giác ngộ rồi, tôi giúp đỡ người khác để làm cho họ giác ngộ, và tôi cũng sẽ khiến mình giác ngộ hơn. Vậy nên, Phật pháp chính là làm cho mọi người ở thế gian giác ngộ, chỉ khi ở thế gian đã giác ngộ rồi, mới có thể tìm được ý nghĩa thực sự của Bồ Đề. Nhiều người nói: “Sau này tôi ra đi, khi được thăng thiên rồi, tôi nhất định sẽ minh tâm kiến tánh” - không thể nào, mọi người hãy ghi nhớ, quý vị ở nhân gian không giác ngộ, thì quý vị không thể thăng thiên được. Dù quý vị ở nhân gian có làm tốt đến đâu đi chăng nữa, nếu quý vị không giác ngộ, thì khi thăng thiên quý vị cũng không có phẩm vị gì. Muốn giác ngộ thì phải giác ngộ ngay từ bây giờ. Muốn “giác” thì phải cảm nhận ngay từ bây giờ, và phải giác ngộ ngay từ bây giờ chứ không phải đợi sau này. Cũng giống như nhiều người nói: “Bây giờ tôi khổ quá, mai sau tôi sẽ hưởng được
phúc ở thượng thiên”. Bởi vì quý vị chưa tận hưởng được Pháp hỷ mà ý nghĩa đích thực của Phật pháp mang lại cho nhân gian, thì làm sao quý vị có thể lên thiên để hưởng Pháp hỷ? Ở nhân gian, khi quý vị vẫn chưa thể nghĩ thông suốt và vẫn đang đau khổ về mặt tinh thần mỗi ngày, thì làm sao quý vị có thể hiểu được ý nghĩa thực sự của Bồ Đề? Quý vị sẽ không bao giờ giác ngộ được? Vậy nên Đức Phật được sinh ra ở thế gian, bởi vì ở thế gian có rất nhiều người cần chúng ta cứu độ, nên ở thế gian tu hành khiến chúng ta học tập được rất nhiều. Trong Phật giáo có câu “Phật pháp không thể tách rời khỏi thế gian”. Muốn tìm được Chánh đẳng Chánh giác chỉ có thể tìm được ở thế gian con người (tìm được Chánh giác là phải tìm được giác ngộ đúng đắn). Mọi người hãy nghĩ xem, trên thiên thượng mỗi vị Bồ Tát đều đã giác ngộ, đã thoát khỏi lục đạo và mỗi vị đều có tu vi. Chỉ có ở nhân gian quý vị mới có thể tìm được Chánh giác và mới có thể tìm cách để giúp đỡ người khác, bằng không thì rất khó tìm được.
Phật là vô hình, Phật không có hình tướng. Phật là gì? Ngài không có hình, không có tướng, cho nên nói không có hình tướng tức là không có hành tung
{Tung tích hành động}, không có tướng tức là ở trong tâm của quý vị. Rốt cuộc là Phật ở đâu? Phật ở trong tâm quý vị.
Cảnh giới của một người có cao hay không có thể được xác định bằng cách nhìn vào tố chất của người đó. Khi hai người ở cùng nhau, quý vị sẽ biết họ có phải là Phật hay không bằng cách nhìn vào tố chất của họ. Vì vậy, khi học Phật, việc đầu tiên cần làm là làm người lương thiện và biết giúp đỡ người khác. Có những biểu hiện cụ thể nào trong việc học Phật không? Hôm nay Sư phụ sẽ giảng cho mọi người nghe về những biểu hiện cụ thể.
Trước hết, biểu hiện đầu tiên là: quý vị phải học cách làm người thiện, người thiện là người biết giúp đỡ người khác, không phải là người ác, đây là thứ nhất.
Thứ hai, phải biết cách làm việc thiện như thế nào, nhiều người hằng ngày chỉ lo việc riêng ở nhà mà không bao giờ quan tâm đến người khác, chỉ quan tâm
đến cảm xúc của bản thân mà không biết nghĩ cho người khác, thì việc thiện này của họ làm sao mà làm đây? Cho nên làm việc thiện như thế nào là vô cùng quan trọng.
Thứ ba, nếu muốn thay đổi thì trong tâm phải có nền tảng rõ ràng về cách thay đổi tâm tham, sân, si của mình. “Làm sao tôi có thể thay đổi tâm tham của mình? Nếu tôi cho đi nhiều hơn, thì tôi sẽ không còn tham nữa”. Làm sao tôi có thể thay đổi được tâm sân hận của mình? Nếu sân hận quá mức, tôi sẽ ngày càng xa rời trí tuệ, vậy làm thế nào để thay đổi đây? Hãy từ bi hơn. Làm thế nào để tôi không ngu si? Hãy có nhiều trí tuệ hơn. Trí tuệ đến từ đâu? Tịnh, an tĩnh, bình tĩnh, trang trọng, nghiêm túc, yên lặng. Sau khi quý vị an tĩnh như vậy, quý vị có thể chuyển hóa được tham, sân, si trong lòng, và Phật tánh mới từ từ thể hiện trong tâm quý vị. Sự khéo léo của việc học Phật nằm ở chỗ, quý vị có thể thể hiện được Phật tánh trong tâm mình, để khi người khác nhìn thấy quý vị, họ sẽ cảm thấy rằng quý vị có Phật tánh trong tâm. Quý vị để cho người khác nhìn thấy quý vị và cảm nhận được quý vị có tố chất, có tu dưỡng và có tố dưỡng, nghĩa là lời nói, hành vi và suy nghĩ của quý vị khiến người khác cảm nhận được quý vị là người học Phật.
Vì vậy, hãy nhớ rằng: Hành Bồ Tát đạo, Bồ Tát đạo chính là tự lợi lợi tha, luôn luôn tự mình nhận được lợi lạc, sau đó làm lợi lạc cho tất cả chúng sinh, tiếp đó dùng phương tiện thiện xảo, khéo kéo dùng bất cứ phương pháp nào mà quý vị có thể làm được để giúp đỡ người khác khai ngộ. Ví dụ, nếu người này rất thích ăn đồ quý vị nấu, thì quý vị cứ nấu một ít đồ cho họ, cũng giống như giữa những người hàng xóm với nhau, trong nhà quý vị nấu món gì thì mang cho họ món đó, sau khi ăn, họ sẽ trở nên thân thiết gần gũi với quý vị hơn. Khi đó quý vị đi độ họ thì đấy chính là thiện xảo. Quý vị cho họ một phương tiện để cuối cùng họ có thể ngộ đạo và thành Phật: “Thì ra Bồ Tát là giúp đỡ người khác, đúng vậy, nên tôi cũng muốn giúp đỡ người khác”. Vì vậy, người học Phật không thể rời khỏi thế gian để tìm Bồ Đề. Trí tuệ Bồ Đề chính là bắt đầu thực
hành từ bây giờ, bắt đầu tìm từ bây giờ. Nếu quý vị rời khỏi thế giới này, quý vị sẽ không thể tìm thấy nó. Quý vị có thể tìm thấy một người lương thiện trong cõi ngạ quỷ không? Nếu họ là một người lương thiện, thì họ sẽ không bị đọa đến cõi ngạ quỷ. Chính là cái đạo lý này.
Tu hành phải ở thế gian. Tại sao tu hành phải ở thế gian? Ngộ đạo cũng ở nhân gian, vì sao? Vì ở nhân gian có khổ có sướng, hơn nữa khổ còn nhiều hơn sướng. Nếu quý vị quá sướng, quý vị sẽ không muốn tu tâm chút nào. Ở cõi trời, quý vị quá hạnh phúc nên rất khó tu tập. Vậy thì ở cõi địa ngục, cõi ngạ quỷ và cõi súc sinh đều rất khổ, khổ quá cũng không nghe được Phật pháp, nên không có cách nào để tu. Ở cõi người là tốt nhất, vì có cả đau khổ và hạnh phúc. Tuy rằng lúc vui vẻ không nghĩ đến tu tâm, nhưng khi quý vị đau khổ, quý vị sẽ nghĩ “làm sao để tôi được giải thoát?” Thì đây chính là con đường giải thoát của quý vị.
Trong cuộc sống, quý vị cần dùng diệu pháp để tu hành, nghĩa là có thể hiểu được người khác và giúp đỡ người khác. Cần phải vượt qua các loại ác niệm trong thân tâm - bởi vì con người có liệt căn tính (bản chất xấu), như ích kỷ, hại người lợi mình, hại người khác, luôn nghĩ đến bản thân nhiều hơn nghĩ đến người khác, thực ra người như vậy nói theo quan niệm của Phật giáo, thì gọi là ác niệm. Người ích kỷ, loại ích kỷ đó sẽ làm tổn thương người khác, ích kỷ giống như cái gai trên người, nó sẽ đâm tổn thương người khác. Nếu quý vị bảo vệ bản thân quá độ, thì sẽ làm tổn thương người khác. Phải hiểu rằng không được có tham sân si, muốn chứng kiến được Phật tánh, thì nhất định phải khắc phục ác niệm, ác hành, ác ý trên thân mình. Có người thường nói: “Việc này tôi không có ác ý”, nhưng có đôi khi có ác ý làm tổn thương người khác và đôi khi không có ác ý làm tổn thương người khác. Nếu quý vị quá ích kỷ và nói rằng: “Tôi không làm tổn thương bạn, nhưng tôi ích kỷ, tôi không muốn nói với bạn”, liệu người ta có nổi giận không? Không phải Sư phụ đã từng kể qua câu chuyện, có một người tự tìm bên phía đại diện di dân để làm giấy tờ, khi họ đã có được
giấy định cư, người ta hỏi họ là nhờ bên phía đại diện di dân nào làm, nhưng họ không nói và không muốn nói cho ai biết về cách làm này, mặc dù họ đã lấy được giấy định cư.
Hôm nay quý vị làm xong rồi mới nói cho người khác biết, thì quý vị đã thuộc về loại người ích kỷ rồi, có nhiều người tuy chưa làm xong nhưng họ đã nói cho người khác biết. Huống chi người làm xong rồi mà vẫn không nguyện ý nói cho người khác biết. Thành thật mà nói, hôm nay quý vị nấu một món ăn, nếu mọi người cũng nấu ngon như quý vị, có phải tốt hơn không! Tại sao ngay cả nấu một món ăn, nấu như thế nào để ngon hơn, cũng không muốn nói cho người khác biết? Vậy nên, con người cần phải thay đổi. Cũng giống như tính cách của một đứa trẻ, tính cách của nó thời thơ ấu tương đối tốt bụng, tại sao nó có thể ngày càng trở nên xấu đi? Vì nó đã thay đổi rồi, nó đã thay đổi và trở nên xấu xa. Mặc khác, có đứa khi còn nhỏ rất ích kỷ, nhưng khi lớn lên và hiểu được cách làm thế nào để trở thành một người có phẩm chất cao quý, bản thân nó dần dần cũng đang thay đổi.
Khi nói đến “Bạch Thoại Phật Pháp”, chúng ta làm người cũng vậy. Ở góc độ công việc mà nói, đôi khi chúng ta phải gác lại những thành tựu đã đạt được và không cảm thấy rằng mình đã đạt được rất nhiều thành tích, phải luôn ghi nhớ những khuyết điểm và thiếu sót của bản thân, như vậy mới có thể tiến bộ. Trong cuộc sống, không nên tham muốn tiền bạc và danh tiếng quá mạnh mẽ, vì nếu tham muốn quá mạnh sẽ làm tổn thương quý vị và khơi dậy lòng tự trọng của quý vị. Kích hoạt lòng tự trọng thực ra là một loại tham muốn, nghĩ rằng mọi thứ trên đời này - tiền bạc, danh tiếng v.v.. đều có thể có được, đó là một loại suy nghĩ thấp hèn và yếu kém, bởi vì tất cả đều không thể có được. Vì vậy, hãy biết cần kiệm và giản dị, đồng thời hãy buông bỏ sự oán hận và đố kỵ về mặt cảm xúc. Người mà lúc nào cũng ghen tị với người khác, họ có thể trở thành
người cao thượng được không? Người mà lúc nào cũng ghen tị với người khác, lúc nào cũng oán hận người khác, hễ mở miệng ra không phải cái này không tốt thì cái kia không tốt, người như vậy có thể làm được điều tốt không?
Chúng ta phải học cách rộng lượng khoan dung giúp mọi người làm điều tốt. Trong đối nhân xử thế, quý vị nên quên đi những ân huệ mà mình đã từng làm cho người khác - nghĩa là đã từng đối xử tốt với người khác thì không cần ghi nhớ. Có người từng nói với Sư phụ rằng sau khi giúp đỡ người khác, nếu người này thường nhắc: “Tôi đã giúp cái này, giúp cái kia” trong lúc nói chuyện, thì họ không phải là người học Phật hay người khoan dung khoan hậu. Một người hay giúp đỡ người khác, trừ khi họ muốn giáo dục người ta thì mới nói: “Tôi đã từng giúp người này, người kia, người nọ…” trong lúc nói chuyện như vậy. Vì vậy, hy vọng mọi người phải hiểu được, không nên thường xuyên đề cập đến ân huệ đối với người khác. Hãy nhớ sự giúp đỡ mà người khác dành cho quý vị, đó là điều quan trọng nhất. Khi quý vị đã từng giúp đỡ người khác, nếu việc đó từ miệng người khác nói ra, thì quý vị là người cao quý. Nếu việc đó từ chính miệng quý vị nói ra, thì nhân cách của quý vị vẫn còn khiếm khuyết. Trong việc đối nhân xử thế, nếu không thể buông bỏ những gánh nặng, khuyết điểm, oán hận đó, thì nó chỉ khiến bản thân đứng ở đáy vực của cuộc đời mà thôi.